Lichtjes en duisternissen

Gek is dat, tijdens mijn vliegreis met Turkish Airlines, die in hun carriere al 12 vliegtuigen hebben verloren met ongelukken - allemaal begrijpelijke zaken, daar niet van - voelde ik met toch een stuk minder veilig dan toen ik doodgemoedereerd uit het raampje van de krakkemikkige Nepalese bus keek, waar mensen in, op, uit en aan hingen, terwijl de wielen op erg weinig centimeters van de rand van een zeer diepe steile afgrond reden. (Dat was op plekken waar de weg hersteld werd omdat hij in de afgelopen regenmaanden was weggespoeld). We waren onderweg naar de Himalaya-massieven en uit het platte laagland van de Terrai rees plotseling een hoogte op. Aan mijn voeten zat tussen de benen van vele mededorpelingen die een stukje meereden, een oud vrouwtje met kleurige kleding aan en een zwart zakje voor de mond. Nepalezen hebben al net zo veel last van wagenziekte als mensen in Laos en de conducteur deelde geroutineerd zakjes uit. Een veraderming, Nepal na de stoffige drukte van India.

In India was ik dus met de bewuste vlucht gearriveerd, in het holst van de nacht opgehaald door Davy met een taxi, waarna we intrek namen in ons vertrouwde hotel, aan de Main Bazar, daar waar men de toeristen graag opbergt. Veel en kleurig is er te koop, veel wordt er gebedeld, stof en modder, vuiligheid en smerigheid, oorverdovende claxons van scooters en razende rikshas, wandelende koeien en geiten, het was nog bekend. Davy was niet in vorm door verkoudheid, maar verder liepen we gezellig door de doodstille dierentuin, door een uitgestorven pretpark en een daarnaastgelegen gloedmodern winkelcentrum. Fijn, eetbaar eten, bij McDonalds en een koffieketen. De hygiene is er beter, vandaar.

Toen begonnen de vele dagen van het Diwalifeest, een feest waarin men het huis op orde brengt, schoonmaakt, nieuwe kleding en inrichting koopt, of toch in elk geval een kwast verf gebruikt en een nieuw gebruiksvoorwerp voor in de keuken koopt, zodat het huis er piekfijn bijligt ter ere ooit van de terugkeer van de ontvoerde Sita, maar tegenwoordig vooral ook om de geluksgodin Lakshmi te lokken en te verleiden het huishouden voorspoed en geluk te bezorgen in het komende jaar. Om de godin te verwelkomen worden lichtjes buiten gezet, de stoep wordt versierd met een gekleurde mandala en de kinderen gaan, zoals we in Lumbini zagen, "met een kaarsje en een lichtje aan de deur" en een liedje en een dansje, de huizen langs en ontvangen er handjes rijst.

De eerste avonden van dit lichtjesfeest zaten we nog in New Delhi. Lichtjes worden daar ook geuit in de vorm van vuurwerk... de nacht leefde en sputterde en knalde, zoals bij ons in de oudejaarsnacht, alleen dan de hele avond door. We klommen naar het dakterras van ons hotel, en daarna nog een gammele bamboe ladder op zodat we de zwoele avond lang naast de watertank konden zitten met uitzicht over de hele flonkerende stad en over de terrasdaken en balkons van veel woonhuizen. Op het ene dak zag je hoe de zonen van het huis bij een vuurtje een voor een de Diwali-zegen ontvingen, op het andere dak zwaaiden kinderen met sterretjes. Een huis met een klein oppervlak was verdiepeningenlang omhooggebouwd zodat het eruitzag als een korte toren. Bovenin woonde iemand met haar eigen balkon, waarop twee mensen met elkaar klonken terwijl de diwalilichtjes-uit-China electrisch aan en uit knipperden. Vaders staken met hun kinderen vuurwerk af en in een huis aan de overkant zagen we bij een grote schaal lichtjes in de woonkamer een familieritueel zich afspelen. Een vuurpijl veroorzaakte een klein brandje op het dak van datzelfde huis, waarna Davy liet merken hoe hard hij wel niet kan schreeuwen om de bewoners op het dak, die nog snel de was binnenhaalden, te waarschuwen! Het werd snel geblust gelukkig. Twee nachten kon ik van dit schouwspel genieten (kon door jetlag en vuurwerkgeknal toch niet vroeg slapen) en als het vuurwerk tijdelijk wat minderde las ik verrukkelijk boeken op mijn kleine zak-computertje - de nieuwste truuk is dat er tientallen leesboeken tegelijk op passen die je dus altijd op zak hebt... (En het ding geeft licht, dus in de nacht kun je ook nog lezen!).

Voor de gezelligheid herlas ik Little Women en ter ere van Lumbini, de geboorteplaats van Buddha, die we later zouden gaan bezoeken, las ik Siddharta van Herman Hesse. Een prachtig sprookje en commentaar op de Boeddhistische leer. We zagen af van een extra treinreis voor tempelbezoek en namen dus onze andere reservering waar, van de sjieke nachttrein naar de grens met Nepal. En eigen coupe hadden we met twee bedden, eigen deurtje ervoor, en airconditioning. In de praktijk was dit allemaal waar, maar mijn hoop op een gezellig koloniaal kamertje met schemerlampjes en vloerbedekking, een knipmessende bediende en gratis kopjes thee vervloog al onmiddellijk. De coupe was zo ongezellig als een gevangeniscel en de bedden net zo hard alsin het goedkope gedeelte. Bruin plastic bedekte een platte bank waar je zelf je lakens en dekens op mocht spreiden. De muren en kast waren van grijs formica. Door het geel getinte raampje was weinig te zien, want het was beslagen door de airconditioning, donker en natuurlijk ook vies. Nou ja, wat wil je ook voor 25 euro voor 14 uur treinen in de meest luxe klasse - met zijn tweeen! (ongelofelijk dat de minst luxe slaapklasse nog tien maal minder kost...)

Lumbini bereikten we met nog een busrit vanaf de grens en daar was dus de steen te zien die precies de plek aangaf waar Buddha geboren is, en ook een vijvertje waarin zijn moeder zich voor de geboorte nog had gewassen. Sober tempeltje eroverheen, straatje met wat religieuze-souvenirwinkels ernaartoe, en verder een groot aantal kloosters waar budhisten van over de hele wereld naartoe kwamen om een poosje op deze heilige plaats te verblijven. Toen wij de poort binnengingen liepen we achter zo'n karakteristieke stoet Japanners bijvoorbeeld, waarvan de leider een vlaggetje en een megafoontje op batterijen had. Het verschil was alleen dat ze allemaal als monnik of non waren gekleed want dat gaf gratis toegang en een heiliger ervaring. Het megafoontje diende later voor de gebeden bij de vijver. Jammer eigenlijk dat we er niet op tijd aan dachten om ook in de dramsala (slaapzaal) van een klooster te logeren, want ons hotel was niet echt je dat. De toiletbril ontbrak, de douche was koud... soms vergaten ze je eten te koken of te bezorgen, ook al zat je redelijk koel in de schaduw van de mangoboom op het balkon te wachten... en op het voorbalkon had je, dat moet gezegd worden, een eersterangs uitzicht op het grote dorpsfeest dat in een middag verrees - een podium met heuse lasershow waarop alle dorpelingen van de verre omtrek die dat maar wilden, een soort danskaraoke mochten opvoeren. De een na de ander zocht een nummer uit en danste erop, al of niet met meerderen, al of niet met een stukje act (ontvoering van vrouwen was een populair thema), zelfs een act waarvoor een bed ten tonele verscheen, en een andere waarin Michael Jackson herrees in Lumbini... helaas was hij van de spanning of iets anders niet helemaal meer in staat zijn act af te maken, en moest hij tot driemaal toe halverwege snel een aftocht blazen... Knaterhard ging de muziek het hele dorp door, en na elke act volgde minutenlang het spannende voorlezen van alle ingeleverde briefjes van mensen die de act goed genoeg vonden om een fooi te geven! Groot applaus volgde dan natuurlijk met gefluit en gejuich... en wat waren we opgelucht toen eindelijk om 2 uur 'snachts het laatste nummer naadloos overging in de Windows-tune die het afsluiten van de (muziek-)computer aankondigde. Om zes uur de volgende ochtend stond er alweer een busje klaar om ons naar het busstation te brengen - voor onze zo hachelijke maar zeer ontspannen rit naar Pokhara. Afgronden met gletsjerblauwe beekjes, prachtige groene bergen en rijstterassen werden afgeiwsselde met kleine dorpjes en heel heel heel veel bochten. Een uur of 6 later hadden we 150 kilometer afgelegd... en kwamen we aan in Tanzen, ook wel Palpa genoemd, een gezellig bergdorpje.

Een paar dagen later reisden we door naar Pokhara, de tweede stad van het land. Ik wilde eigenlijk helemaal niet opnieuw in de bus, ook al had ik weinig angsten uitgestaan. Ik vond het eenvoudigweg niet verantwoord. Maar er was weinig keus, en gelukkig bleek deze busrit volkomen normaal, langs prima wegen zonder stukken die weggespoeld waren door de moesson.... Een diepblauw meer, een boottochtje en een heerlijke bergwandeling later bezweek de arme Davy ditmaal aan de buikgriep, zodat we de in alle vroegte bestelde taxi die ons verder richting Kathmandu zou gaan brengen via een aantal plaatsen, moesten afzeggen. Het eerste afgesproken ritje heb ik nog wel met hem gemaakt. Dat ging naar het uitzichtspunt waar ik in het aardedonker aankwam om boven de lichtjes van Pokhara de zon langzaam te zien opkomen en de hoge scherpe en besneeuwde himalaya-toppen van het Anapurnamassief te zien oplichten. Jammer van die wolken die nogal in de weg zaten en van de Japanners die luidkeels hun enorme camera's gereedsleutelden... maar toch een plezierige ervaring om zo lang in de koele ochtendlucht te genieten van een prachtig uitzicht over de vallei en naar de bergen toe....

We gaan zien wat de morgen ons brengt! Vooralsnog is de temperatuur en de lucht hier heerlijk, op toeristen ingericht eten en winkeltjes in ruime mate voorhanden, en hebben we het helemaal niet slecht in de wereld!

Eerst maar eens even terug om te kijken of Davy nog een kopje slappe thee wil... of een beschuitje... (op reis vertaald in een glaasje ORS-mineralen en een plakje ontbijtkoek)

Groetjes uit Nepal!

Karen